Bonsai verzorging
Wat is Bonsai?
Bonsai is een Japans woord wat letterlijk kan worden vertaald als ‘geplant in pot’. Oorspronkelijk komt Bonsai echter uit China, waar men millennia geleden begon met het houden van bomen in containers. Pas veel later namen de Japanners deze kunstvorm over, waarna de diverse technieken (snoei, bedrading, etc.) werden geperfectioneerd. Omstreeks 1900 verspreide Bonsai zich naar Europa, waar het op de wereldtentoonstelling in Parijs voor het eerst aan het grote publiek werd getoond.
Ondanks wat vaak wordt gedacht is Bonsai geen boomsoort; het is een verzameling technieken om bomen op te kweken, te vormen en te verzorgen met als einddoel de natuur zo goed mogelijk te weerspiegelen. De bomen kunnen zeer oud worden en worden in Japan van generatie tot generatie doorgegeven; een van de oudste bomen is in Shunka-en (Tokio) te vinden en is ruim 800 jaar oud.
Zijn Bonsai bomen moeilijk te verzorgen?
Nee, dat valt eigenlijk heel erg mee. Voor de meeste boomsoorten geldt dat de basis verzorging erg simpel is: regelmatig bewateren en op de juiste plek plaatsen. Boomsoorten als de Chinese Iep (Ulmus) en Ligustrum bijvoorbeeld zijn erg sterk en kunnen ook goed binnen worden gehouden. Subtropische boomsoorten zijn vaak moeilijker te verzorgen omdat ze veel licht en een hoge luchtvochtigheid nodig hebben.
Waarom gaan Bonsai bomen dan toch vaak dood? Dit heeft veel te maken met het feit dat mensen gewend zijn aan de verzorging van 'normale' kamerplanten; deze staan in veel grotere potten en hebben dus meer wateropslag. Vergeet je je Bonsai water te geven dan is dat direct een probleem omdat je Bonsai geen opslag van water heeft in zijn kleine, ondiepe pot. Ben je oplettend qua regelmatig watergeven dan is er geen probleem!
De basis van Bonsai verzorging
Bonsai bewateren
Anders dan normale kamerplanten worden Bonsai bomen vaak geplaatst in erg kleine schalen. Dit betekent dat er slechts weinig ruimte is om water op te slaan en dat er regelmatig moet worden bewaterd. Het hangt echter van omstandigheden als potgrootte, boomsoort en klimaat af hoe vaak dit is. Bewater dus niet elk 'x' aantal dagen, maar op observatie: bewater Bonsai grondig zodra de grond licht begint uit te drogen.
Standplaats
De meeste boomsoorten houden van veel licht en een constante temperatuur. Let goed op dat sommige bomen alleen binnen kunnen worden gehouden (met name subtropische bomen), terwijl andere boomsoorten alleen buiten goed gedijen (zelfs in de winter). Wilt u perse een boom voor in de huiskamer, kies dan een subtropische boom zoals een Ficus, of een sterke plant zoals de Liguster of Chinese Iep.
Bemesten
Bonsai bomen moeten gedurende het groeiseizoen (voor buitenbomen is dit de lente en de zomer, voor binnenbomen het hele jaar) worden bemest om de noodzakelijke nutriënten aan te vullen. Er bestaan speciaal voor Bonsai samengestelde meststoffen, maar u kunt ook andere soorten gebruiken zolang de NPK waarden geschikt zijn. Vloeibare Pokon mest bijvoorbeeld kan prima worden gebruikt. Bemest niet te zwaar; de bomen staan immers in kleine potten.
Snoeien
Het snoeien ter behoud van de algehele boomvorm mag gedurende het hele jaar gebeuren. Een speciale twijgschaar is handig, maar een gewone huis en tuin schaar kan ook worden gebruikt voor het snoeien van twijgen. Alleen wanneer dikke takken worden gesnoeid is het gebruik van een concaaftang aan te raden.
Flora en Fauna
Bonsai kweken we op onze kwekerij zo verantwoord mogelijk. Nu kunnen we flora en fauna niet van elkaar scheiden, die twee leven in symbiose met elkaar. Steriele bomen bestaan niet en er zouden zeer zware bestrijdingsmiddelen ingezet moeten worden als we een nultolerantie op insecten zouden hanteren. Die middelen zijn inmiddels onverantwoord gezien de nieuwste inzichten op oa de terugloop van biodiversiteit etc. Uiteraard verkopen we het liefst 100% schone bonsai maar dat is niet altijd te doen, het is een nieuwe realiteit nu we geen heftige bestrijdingsmiddelen meer moeten en mogen gebruiken. Ook al komt de bonsai schoon bij u aan, dan met het warme (en vaak droge) weer en zonder de koude winters is de kans erg reëel dat u 2 a 3 keer per jaar bezoek krijgt van een rondtrekkende insecten familie. Deze kunt u na het uitkomen vaak eenvoudig wegspoelen met een stevige waterstraal (een stevige regenbui doet in de natuur hetzelfde) of de balans met een licht gewasbeschermingsmiddel herstellen. Insecten leven in cycli, het is raadzaam de behandeling 3 maal uit te voeren met ongeveer een week tussenpozen. Juist binnen is de omgeving zeer beschermd en zijn er weinig natuurlijke vijanden waardoor uw bonsai daar ook vatbaar is.
Een filmpje wat wij hebben gemaakt in de Japanse tuin in Clingendael, te bekijken op ons YouTube kanaal.
Als laatste... Vragen over je bonsai?
Bonsai zijn levende kunstwerken, bij levering doen we ons uiterste best u een goede en gezonde bonsai toe te sturen. Daarna is de gezondheid afhankelijk van de standplaats en verzorging die u de bonsai biedt. Bij de bonsai ontvangt u een sheet met alle verzorgingstips. Verder hebben we een breed uitgemeten informatieplatform ingericht online: Bonsai Empire. Als u daarnaast nog vragen heeft helpen we u de eerste twee weken graag op te starten, daarna bieden we diverse diensten aan om uw bonsai en bonsaikennis verder te verbeteren via Deshima Bonsai. Uiteraard staan we altijd open voor feedback en garantie als er daadwerkelijk iets mankeert aan de bonsai of producten bij levering.